โรคมะเร็งในสุนัข อันตรายที่ผู้เลี้ยงไม่ควรมองข้าม

โรคมะเร็งไม่ใช่โรคที่เกิดขึ้นเฉพาะในคนเท่านั้น แต่ยังพบได้บ่อยในสัตว์เลี้ยงอย่างสุนัข โดยเฉพาะสุนัขที่มีอายุมากขึ้น มะเร็งในสุนัข ถือเป็นหนึ่งในสาเหตุการเสียชีวิตหลักของน้องหมาทั่วโลก เนื่องจากเป็นโรคที่มีการเจริญเติบโตของเซลล์ผิดปกติ และสามารถลุกลามไปยังอวัยวะอื่น ๆ ได้อย่างรวดเร็ว หากเจ้าของไม่ทันสังเกตอาการตั้งแต่ระยะแรก ๆ การรักษาก็จะยิ่งยากขึ้นและมีค่าใช้จ่ายสูง

มะเร็งในสุนัขคืออะไร?

โรคมะเร็งในสุนัข (Canine Cancer) เกิดจากความผิดปกติของการแบ่งตัวของเซลล์ในร่างกาย เมื่อเซลล์เหล่านี้ไม่ถูกควบคุมตามปกติ จะเจริญเติบโตและก่อให้เกิดก้อนเนื้อหรือตุ่มมะเร็ง ซึ่งสามารถเป็นได้ทั้งชนิดไม่ร้ายแรง (เนื้องอกธรรมดา) และชนิดร้ายแรง (มะเร็ง) ที่มีการแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น เช่น ปอด ตับ หรือต่อมน้ำเหลือง

ประเภทของมะเร็งที่พบบ่อยในสุนัข

มะเร็งในสุนัขมีหลายชนิด โดยชนิดที่พบบ่อย ได้แก่

• มะเร็งต่อมน้ำเหลือง (Lymphoma) พบได้บ่อยที่สุดในสุนัขโดยเฉพาะ สายพันธ์โกลเด้น รีทรีฟเวอร์ บ็อกเซอร์ และร็อตไวเลอร์ พบต่อมน้ำเหลืองโตทั่วตัว
  
  
• มะเร็งเต้านม (Mammary gland tumor) พบบ่อยในสุนัขเพศเมียที่ไม่ได้ทำหมัน โดยเฉพาะเมื่อมีอายุมากกว่า 6 ปี
  
  
• มะเร็งผิวหนัง (Skin cancer) มักเกิดจากการเจริญของเซลล์ผิวหนังผิดปกติ เช่น มะเร็งผิวหนังชนิดแมสต์เซลล์ (Mast cell tumor)
  
  
• มะเร็งกระดูก (Osteosarcoma) พบได้ในสุนัขพันธุ์ใหญ่ เช่น โกลเด้น รีทรีฟเวอร์ และเกรทเดน มักมีอาการเจ็บขา เดินกะเผลก
  
  
• มะเร็งหลอดเลือดชนิดร้ายแรง (Hemangiosarcoma) มักพบในตับ ม้าม และหัวใจ

อาการของมะเร็งในสุนัข

อาการของโรคมะเร็งในสุนัขแตกต่างกันไปตามชนิดและตำแหน่งที่เกิด แต่เจ้าของสามารถสังเกตสัญญาณเตือนเบื้องต้นได้ดังนี้

•  มีก้อนหรือตุ่มผิดปกติบนร่างกาย โดยก้อนเหล่านี้มักโตขึ้นเรื่อย ๆ
• มีแผลเรื้อรังที่หายช้า
• น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว แม้ไม่ได้ลดอาหาร
•  ซึม อ่อนแรง และเบื่ออาหาร
• มีเลือดออกจากช่องปาก จมูก หรือทวารหนัก
• ไอเรื้อรัง หายใจลำบาก หรือท้องโตผิดปกติ
• เดินกะเผลก เจ็บขา หรือกระดูกเปราะหักง่าย
  

อาการเหล่านี้แม้จะไม่ใช่มะเร็งเสมอไป แต่ก็เป็นสัญญาณที่ควรรีบพาสุนัขไปตรวจสุขภาพกับสัตวแพทย์

การวินิจฉัยโรคมะเร็งในสุนัข

เมื่อสงสัยว่าสุนัขอาจมีภาวะมะเร็ง สัตวแพทย์จะทำการตรวจร่างกายร่วมกับการตรวจพิเศษ เช่น การเจาะชิ้นเนื้อ (Biopsy) เพื่อดูชนิดของเซลล์, การตรวจเลือด, เอกซเรย์, อัลตราซาวด์ หรือ CT scan เพื่อดูการแพร่กระจายของก้อนเนื้อ การวินิจฉัยที่แม่นยำมีความสำคัญอย่างมาก เพราะจะช่วยให้สัตวแพทย์วางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับสุนัขแต่ละตัว

แนวทางการรักษา

การรักษามะเร็งในสุนัขขึ้นอยู่กับชนิดและระยะของโรค โดยวิธีที่ใช้บ่อย ได้แก่

• การผ่าตัด เพื่อนำก้อนมะเร็งออกไปจากร่างกาย
• เคมีบำบัด (Chemotherapy) ใช้ในกรณีที่ไม่สามารถผ่าตัดได้ หรือใช้ร่วมหลังผ่าตัด
  
• การฉายรังสี (Radiation therapy) ใช้สำหรับมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งผิวหนัง หรือก้อนเนื้อที่ผ่าตัดออกไม่หมด
  
• การใช้ยาและการดูแลแบบประคับประคอง เช่น ยาแก้ปวด ยาลดอักเสบ และการให้อาหารที่เหมาะสม
  

การรักษามะเร็งในสุนัขไม่ได้หมายถึงการหายขาดเสมอไป แต่เป็นการยืดอายุและเพิ่มคุณภาพชีวิตให้น้องหมามีชีวิตที่ดีขึ้น

การป้องกันและการดูแลสุนัขที่ป่วยมะเร็ง

แม้ว่าจะไม่สามารถป้องกันโรคมะเร็งในสุนัขได้ 100% แต่เจ้าของสามารถลดความเสี่ยงได้ด้วยการดูแลดังนี้

• พาสุนัขตรวจสุขภาพประจำปีอย่างสม่ำเสมอ
• ทำหมันสุนัขเพศเมียก่อนมีการเป็นสัดครั้งแรก จะช่วยลดความเสี่ยงต่อมะเร็งเต้านม
• เลือกอาหารที่มีคุณภาพ มีสารอาหารครบถ้วน และควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
• ลดการสัมผัสสารพิษหรือสารเคมีในสิ่งแวดล้อม เช่น ควันบุหรี่ ยาฆ่าแมลง
• หมั่นสังเกตความผิดปกติของร่างกาย หากพบก้อนหรืออาการผิดปกติควรรีบปรึกษาสัตวแพทย์
  

สำหรับสุนัขที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งแล้ว สิ่งสำคัญคือการให้การรักษาตามที่สัตวแพทย์แนะนำ ดูแลเรื่องอาหารให้เหมาะสม คอยให้กำลังใจและดูแลใกล้ชิด เพื่อให้น้องมีคุณภาพชีวิตที่ดีแม้อยู่ร่วมกับโรคนี้

สรุป

โรคมะเร็งในสุนัขเป็นปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงและพบได้บ่อย โดยเฉพาะในสุนัขสูงอายุและบางสายพันธุ์ที่มีความเสี่ยงสูง เจ้าของควรหมั่นสังเกตอาการผิดปกติ เช่น มีก้อนที่โตเร็ว น้ำหนักลด หรือซึมผิดปกติ การตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอและการรักษาที่ทันท่วงทีจะช่วยเพิ่มโอกาสให้น้องมีชีวิตที่ยืนยาวและมีคุณภาพชีวิตที่ดียิ่งขึ้น